"Al die met ons mee wil gaan, die moet onze manieren verstaan." Een kinder-versje, een spel. Om de beurt mag ieder van de spelgenoten voordoen, hoe "onze manieren" zijn. Hoe je je moet gedragen om mee te mogen....
Manieren zijn iets, waar veel Nederlanders een afkeer van hebben. Ze houden niet van formaliteiten, doe maar gewoon.... De meesten van ons hebben leren inschatten hoe ze zich in hun sociale omgeving gedragen moeten om geen ergernis en geen lachsalvo op te roepen met hun uiterlijk of hun gedrag. Daarom gedragen we ons zoals gebruikelijk is, om begrepen en geaccepteerd te worden….
Ons succes hangt er grotendeels van af hoe goed we de omgangsvormen beheersen. Niet alleen ons economisch succes, meer nog ons succes als mens.... Goede omgangsvormen zijn dus belangrijk. Het hangt van je manieren af of een ander je wil leren kennen en zich jou toewendt en vertrouwt of dat je "nul op het rekest" krijgt...
Manieren laten ook iets zien van de verhoudingen tussen mensen. Aan hun manier van met elkaar omgaan zie je of mensen elkaar mogen of niet, wie de meerdere is, wie zich zwak voelt, wie de ander minacht of vereert. Hoe belangrijker de persoon die je benaderen wilt voor je is, hoe meer je je best doet om de juiste toon te treffen, begrepen te worden en een positieve reactie op te roepen.…
Manieren kunnen ook je stemming verraden, je angst zichtbaar maken, iets openbaren wat je verborgen had willen houden. Dat probeer je te voorkomen, de ander zou er misbruik van kunnen maken, macht over je hebben.... Ze zouden je uit kunnen lachen en dat is zo mogelijk nog erger.
Manieren hebben is de kunst je zo te gedragen, dat je onder alle omstandigheden je waardigheid en identiteit behoudt….
Een heel belangrijk doel van de opvoeding is dan ook het leren hoe je je in het gezelschap waarin je opgroeit gedraagt. Spelenderwijs leer je de manieren van jouw groep. Als je wat ouder wordt leer je ook om te gaan met mensen uit andere milieus, mensen met een andere achtergrond. Sommige groepen hebben daar zelfs speciale gebruiken voor, zoals de ontgroening bij studenten...
Mensen die zich anders gedragen dan we gewoon zijn, worden al gauw met wantrouwen bekeken en buitengesloten. Intuïtief, maar ten onrechte worden ze door ons beoordeeld als dom, achterlijk, minderwaardig of brutaal... En we denken: "Als ze niet gauw leren zich te gedragen horen ze hier niet..."
Gelukkig zijn er mensen, voor wie dat te ver gaat, die zich realiseren dat het hier gaat om mensen zoals wij, die de pech hadden in een andere cultuur opgegroeid te zijn, of die om de een of andere reden anders denken of zich anders voelen dan wij... Zijn ze daarom minder? Is er daarom geen plaats voor ze? Is dat eerlijk? Nee zegt dat stemmetje in ons hart, dat er ons aan herinnert dat Hij die we "onze Vader" noemen ons zonder eisen aan ons te stellen aangenomen heeft van ons verwacht dat ook wij al onze medemensen als "aan ons gelijk" aannemen.
Wij die zo vaak onze mond vol hebben van onze rechten, die er trots op zijn Nederlanders te zijn, inwoners van een land dat overal ter wereld voor mensenrechten opkomt, wij zouden mensen die een beetje anders zijn uitgevallen dan wij geen plaats gunnen?
Gunnen wel, maar kunnen?
Relatief makkelijk is nog het als het gaat om mensen uit ons eigen land, die er anders uitzien of zich anders gedragen dan we gewend zijn. In dat geval hoeven we ons alleen maar over onze vooroordelen heen te zetten, in te zien dat zij mensen zijn als wij en hen het recht te gunnen zichzelf te zijn....
Maar als het om mensen gaat die uit andere landen gekomen zijn in de hoop bij ons veilig te zijn en hier een nieuw leven te kunnen beginnen, dan zitten we direct in bijna onoplosbaar grote problemen. Onderdak, werk, taalverschillen, andere levensgewoonten en “onaangepast” gedrag…
Maar ook al zijn die verschillen groot en zijn de problemen werkelijk enorm, het zijn ménsen-als-wij en dat stemmetje in ons hart laat zich niet tot zwijgen brengen... En dus blijven we naar oplossingen zoeken...
Gelukkig maar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten