vrijdag 29 oktober 2021

Onmogelijk


Mensen proberen zo veel als in hun macht is, diegenen die ze liefhebben te behoeden voor de gevolgen van hun fouten en voor de slagen van het lot. Soms zijn ouders ten opzichte van hun kinderen daarin zo extreem, dat deze kinderen zulke verwende oervervelende onzelfstandige klieren zijn geworden, dat een bezoek van zo'n gezin een bezoeking is.
Meer verstandige ouders proberen dan ook zich te beheersen. Ze weten dat kinderen fouten moeten maken om ervan te leren. Als je als kind leert teleurstellingen en tegenvallers te verwerken, zul je ook later beter met onvermijdelijke frustraties kunnen omgaan. Maar toch, zouden wij iemand waarvan we houden met vuur laten spelen? Zich in echt gevaar laten begeven en niet ingrijpen?

Toch is dat wat ouders wel moeten: hun kinderen de wereld in laten gaan en maar af wachten of het allemal goed zal gaan. Zou God, die "onze Vader" is, dan niet hetzelfde doen?

Ja, dat is wel mooi gezegd, maar wat heb je dan nog aan zo'n God?
Waarom is Jezus dan op aarde geweest? God moet daarmee toch een bedoeling hebben gehad ?
Nou wil ik niet beweren dat ik het allemaal begrijp, maar ik zou geen mens zijn als ik het niet zou proberen...

God te zien als "onze Vader" (of "Moeder") kan ons helpen als we proberen zijn rol in ons leven te begrijpen. Maar het blijft maar een beeld en is geen verklaring voor zijn wezen. Voor aardse ouders is de kous niet af als hun kind uit huis gaat en voortaan zelf zijn weg bepaalt. Ze blijven geïnteresserd volgen hoe het gaat en bereid als erom gevraagd wordt hulp te geven.. Maar de belangrijkste rol van ouders is toch het kind op het leven voor te bereiden en het de "normen en waarden" te leren, die nodig zijn om een bruikbaar lid van de samenleving te kunnen zijn.

Ik denk dat dat ook de bedoeling is van Gods bemoeienis, dat dat is wat Jezus ons met verhalen en voorbeelden wilde laten begrijpen: dat om "goed" te kunnen leven meer nodig is dan te kunnen rekenen en lezen en om ons te motiveren oprecht te proberen goede mensen te zijn.
Iedereen in onze westere wereld weet wel hoe in de bijbel de "grondregel voor goed leven" is geformuleerd: Heb je naaste lief als jezelf. Ondanks die ouderwetse formulering begrijpen we allemaal wat daarmee bedoeld wordt: je medemens vriendschappelijk, te behandelen, aangepast aan diens karakter, behoeften en verlangens. Die regel volgend zouden mensen in plaats van ten koste van elkaar mèt elkaar kunnen leven en samen de grote problemen aan kunnen pakken. Met elkaar en eensgezind zouden we misschien iets kunnen doen aan de ellendige situatie waarin velen nu leven.

Nu is het erg moeilijk om je medemens zo te kennen dat je altijd op de juiste manier met hem/haar om kan gaan, zeker als die ook nog eens ver weg in heel andere omstandigheden leeft dan jijzelf. Vaak echter is het duidelijk genoeg: er is bijvoorbeeld voedsel nodig en medische hulp. Mensen zijn echter van nature geneigd eerst aan zichzelf te denken en eerst voor zichzelf te zorgen en soms lijkt het wel of hoe meer we hebben hoe minder we kunnen missen. Zo blijft het maar al te vaak bij goede voornemens en we doen niet dat wat we weten wat God zou willen. En moeten we leven met het gevoel tekort geschoten te zijn, zijn teleurgesteld en voelen ons dom of schuldig. We zouden anders willen maar het lukt ons niet
Zo gezien lijkt het erop dat we voor een onmogelijk opgave zijn gesteld. Mensen zijn niet instaat zo te leven als God zou willen. Gelovigen scoren nauwelijks beter dan zij die God niet kennen. We willen wel maar het lukt niet.

Is geloof dan werkelijk niet meer dan opium voor het volk, een zoethoudertje? Een gewetenssussertje? Heeft het geloof dat God ons onze mislukkingen vergeeft niet juist averechts gewerkt? Waarom geven we niet gewoon toe dat het allemaal een mooie fantasie is?

Maar dat lost het probleem niet op. Want velen van ons zouden graag goed willen zijn en goed met hun medemensen willen omgaan. Zouden best al die mensen in nood willen helpen. Het gewoon opgeven lijkt mij dan ook geen optie.

Hebben we het dan soms helemaal verkeerd begrepen? Ik denk het niet... Maar is het eigenlijk wel nodig dat we het begrijpen? Is het niet belangrijker dat we in vertrouwen op de juistheid van de regel, de handen uit de mouwen steken? Ook al weten we dat we niet in staat zjn alle nood te lenigen, de meesten van ons zouden best wat meer kunnen doen, hopend dat we met zijn allen iets kunnen verbeteren. Zoals een boer zaait in het vertrouwen dat God groei geven zal.

Vertrouwen en daarnaar handelen. Durven we dat? Willen we dat ? Eigenlijk wel, want het visioen van "Gods rijk" waar gerechtigheid heerst en geen tranen meer vloeien, spreekt ons sterk aan. En we weten eigenlijk ook wel dat alle regen en alle zon, geen graan kan doen groeien uit een aarde die niet is beploegd en is ingezaaid door ons. Zo'n aarde levert op zijn best wat veldbloemen.
En toch willen we het ook weer niet, want we weten, wat we hebben en zijn bang, erop achteruit te gaan. Nee, al schamen we ons het toe te moeten geven, we durven niet zo vrijgevig te zijn als het zou moeten...

Is dat onze reactie op wat Jezus ons voorhoudt? "Sorry, lieve Heer, maar dat is te moeilijk, dat kan ik niet."? Ik hoor in gedachten Jezus verontwaardigd roepen: "Huichelaars! Huichelaars, mooie verhalen over geloven en naastenliefde en dan kom je aan met sorry, dat is te moeilijk? Uit mijn ogen jullie...."

Nee, verwacht niet dat God je geweten zal sussen en je in vrede laat.

Maar wel is Hij altijd weer bereid om ons te helpen goed te doen.

Gelukkig maar !

Geen opmerkingen: