Vrij

De meesten van ons begrijpen dat de mensen uit Oekraïne bereid zijn voor hun vrijheid te vechten. Niemand zou onder een dictator willen leven die ons vertelt hoe we moeten leven en wat we allemaal niet mogen... Maar hoe vrij zijn wij eigenlijk? Wij kunnen toch ook niet alles doen wat in ons hoofd opkomt... Dat neemt echter ons gevoel vrij te zijn niet weg.

Wat is vrij zijn dan eigenlijk?

                                    (klik op lees meer)

Met vrij zijn bedoelen we gewoonlijk te kunnen doen en laten wat je wilt, te mogen bezitten wat je wilt en te mogen zijn zoals je wilt, waarbij we meestal als vanzelfsprekend allerlei praktisch beperkingen aanvaarden. Zo voelen we het bijvoorbeeld niet als een beperking van onze vrijheid dat we ons geen privévliegtuig kunnen veroorloven. Dat geldt voor financiële, lichamelijke en geestelijke dingen, die "nu eenmaal niet kunnen".

Al tijdens ons opgroeien leren we spelenderwijs wat kan en wat niet kan.

Maar dat soort dingen bedoelen we niet als het over vrijheid gaat, dan gaat het om dingen die wel zouden kunnen en desalniettemin verboden worden en waarvan we ons dan afvragen of we dat moeten accepteren.

Dat brengt me al direct op een voor de hand liggende, maar vaak misachtte beperking: De vrijheid van de één mag nooit ten koste van een ander gaan. Dus impliceert onze vrijheid ook verantwoordelijkheid voor vrijheid en veiligheid voor anderen. Hoe logisch dat ook klinkt, in de praktijk is dit een veel voorkomende oorzaak van ruzie, want er is maar weinig dat ons zo irriteert als het gevoel van inperking van onze vrijheid.

Iedereen begrijpt dat in een levensgemeenschap als een land, stad of dorp niet alles maar kan en regels nodig zijn, hoe vervelend dat soms ook is. Dan kun je wel boos worden en protesteren, maar zelden word je daar wijzer van en het gaat ten koste van de onderlinge sfeer... Als je na goed nadenken over de gegrondheid van de argumenten van de andere partij meent dat een regel onjuist is, is er altijd de weg van overleg en desnoods kun je de mening van de rechter vragen.

Want het gaat vaak om veel meer dan om ons gevoel van vrijheid, het gaat om de gevolgen van het uitoefenen van die vrijheid. Om de afweging van eigen belang tegen gemeenschapsbelang, om de gevolgen voor de volksgezondheid, de zorg, het milieu... Om ons aller toekomst.

Is bijvoorbeeld ons vakantieplezier werkelijk de extra luchtvervuiling door urenlang vliegen waard? We zouden toch met het oog op de toekomst van onze kinderen een meer milieu vriendlijk alternatief kunnen kiezen...

Aan ons is de keus, steeds weer, want afgezien van de praktische belemmeringen is in onze maatschappij ieder mens vrij, al zijn er wel richtlijnen die ons helpen onze vrijheid te genieten... (Zie het stukje liefde, maart 2022)

De belangrijkste daarvan is leef net zo solidair met de mensen om je heen als Jezus ons leerde.

Dan zijn noch geweld, noch ingewikkelde regels nodig

 Gelukkig maar